طرح رجیستری گوشی های موبایل قطعاً در مهرماه اجرا می‌شود
طرح رجیستری حدود ۱۰ سال پیش یک بار به مرحله اجرایی رسید و به دلیل مشکلاتی که خود طرح داشت و همچنین مشکلاتی که برای مصرف‌کنندگان به وجود آورد، کنار گذاشته شد. با این حال در یک سال اخیر دوباره بحث اجرایی شدن رجیستری موبایل با رویکردی نو در دستور کار قرار گرفت و مقرر شده بود تا در تاریخ ۲۸ مهر ماه، آغاز به کار کند. اکنون دکتر «حمیدرضا دهقانی نیا» مدیر کل فناوری اطلاعات و ارتباطات ستاد مبارزه با قاچاق کالا در مصاحبه با دیجیاتو خبر می‌دهد که این طرح به شکل قطعی در همین تاریخ آغاز خواهد شد.
به دلیل سابقه طرح رجیستری موبایل، کاربران ایرانی دیدگاه چندان مثبتی به این مسئله ندارند و حتی کاربران خود دیجیاتو نیز در مطالب مرتبط با رجیستری موبایل، عنوان کرده‌اند که این طرح موجب پیچیده‌تر شدن روند تهیه تلفن همراه در ایران و همچنین افزایش قیمت آن می‌شود. عده‌ای از کاربران نیز به طور کلی عملی شدن این طرح را محتمل ندانسته و باور دارند که نهادهای مرتبط با آن قادر نخواهند بود تا هماهنگی‌های لازم را برای اجرایی کردن این طرح داشته باشند.
اما آنطور که دکتر دهقانی‌نیا به دیجیاتو می‌گوید، تمام هماهنگی‌ها برای اجرایی شدن این طرح انجام شده و تا کنون تست‌های فنی مختلف روی انواع مدل‌های موبایل که در بازار ایران وجود دارند صورت گرفته است. دهقانی نیا همچنین خبر می‌دهد که تا امروز، نزدیک به ۶۰ میلیون موبایل فعال در شبکه، به طرح رجیتسری وارد شده‌اند تا کاربران موبایل‌های فعال با مشکلی مواجه نشوند.
پیش از این نیز مسئولین بارها تاکید کرده بودند که این طرح مشکلی برای کاربران قبلی موبایل‌ها به وجود نخواهد آورد و از تاریخ شروع طرح، موبایل‌هایی که قرار است به شبکه وارد شوند، باید رجیستر شده باشند.
به گفته دهقانی‌نیا، با اجرای زیرساخت فنی طرح رجیستری، پارادایم و الگوی استفاده از موبایل در ایران تغییر خواهد کرد: «این تغییر اما ناگهانی نخواهد بود و آرام آرام با اطلاع رسانی‌هایی که انجام می‌شود و ایجاد هماهنگی میان واردکننده، توزیع‌کننده، فروشنده و مصرف‌کننده، این اتفاق محقق خواهد شد.»
دهقانی نیا یکی فواید اجرایی شدن این طرح و تغییر الگوی استفاده از موبایل را در ره‌گیری موبایل‌های سرقتی و همچنین قابلیت از کار انداختن کامل موبایل‌های سرقتی می‌داند. کاربرانی که موبایل آنها سرقت می‌شود، می توانند درخواست دهند و موبایل را از شبکه اپراتورها حذف کرده و قابلیت سرویس‌گیری آن را غیرفعال کنند.
اما نگرانی اصلی کاربران، افزایش قیمت این کالا پس از اجرای طرح رجیستری در ایران است. دکتر دهقانی نیا در همین رابطه به دیجیاتو می‌گوید:
«تغییر قیمت، هرساله جزء لاینفکی از اقتصاد کشور است و طرح رجیستری نمی‌تواند از آن جلوگیری کند چه بسا ممکن است در ابتدای اجرای طرح، تغییر قیمتی داشته باشیم، اما تلاش ما این است که این تفاوت برای کاربران اذیت کننده نشود. تعرفه ورودی هر موبایل همان ۵ درصد خواهد ماند و این طرح بیشتر فنی است تا اقتصادی، در واقع ما می‌خواهیم با ایجاد این زیر ساخت، اهداف زیادی را دنبال کنیم که یکی از آنها مبارزه با قاچاق کالاست. چراکه فقط موبایل‌هایی موفق به سرویس گیری از اپراتور خواهند شد که با احصاء شناسه ترکیبی از سیستم، خود را به اپراتورها معرفی نماید. درغیر این صورت تلفن همراه مورد نظر به هیچ وقت قادر به دریافت خدمات از شبکه بی سیم کشور نبوده و تبدیل به اسباب بازی می‌شود.»
مدیر کل فناوری اطلاعات و ارتباطات ستاد مبارزه با قاچاق کالا همچنین در خصوص نوع فعالیت واردکنندگان موبایل به کشور می‌گوید: «با توجه به فنی بودن این طرح، هر گروهی شفاف تر در شبکه وارادات خود عمل کند به همان میزان از مزایا بهره‌مند خواهد شد. در صورت شفاف شدن فعالیت شرکت‌ها در این شبکه، نظارت نیز به صورت صد در صدی محقق خواهد شد. اما ممکن است به واسطه برخی موارد پیشبینی نشده، مانند نزدیک شدن به عید یا بالا و پایین شدن قیمت ارز، تغییر قیمت‌هایی صورت گیرد که آنها ربطی به طرح رجیستری نخواهند داشت.»
یکی از مشکلاتی که کاربران نگران آن هستند، وارد کردن یک دستگاه موبایل جدید به شکل مسافرتی به ایران است. دکتر دهقانی‌نیا در همین رابطه نیز توضیح می‌دهد: «طرح رجیستری بالاتر از قانون نیست و در چنین موردی، کاربر باید بر اساس ماده ۱۳۶ آیین نامه عبور و مرور گمرک عمل کرده و مالیات کالا را پرداخت نماید. اکنون بستر مناسب اجرایی شدن این قانون، در اختیار گمرک نیز قرار گرفته است تا بتواند این روند را به شکل ساده تری انجام دهد.»
دهقانی‌نیا خبر می‌دهد که تعرفه ورود موبایل به کشور با اجرای این طرح افزایشی نخواهد داشت و همان ۵ درصد سابق است و شرکت‌های واردکننده با توجه به مجوزی که گرفته‌اند، موظفند موبایل‌های مورد نیاز بازار کشور را تأمین نمایند: «در صورت وقوع هرگونه سستی توسط این شرکت‌ها، مجوزشان باطل شده و در اختیار شرکت دیگری قرار خواهد گرفت. به همین علت است که جلساتی روزانه با آنها برگزار می‌کنیم که به بررسی پیشنهادات و طرح‌های ارائه شده توسط این شرکت‌ها می‌پردازد تا دیگر هیچ بهانه‌ای وجود نداشته باشد.»
وی همچنین متذکر شد که هماهنگی‌هایی با سازمان حمایت از حقوق مصرف کنندگان انجام شده تا با همکاری بخش بازرسی گمرک، واردات شرکت‌های رسمی مجوزدار بررسی شود و اگر شرکتی، بخش کمی از واردات خود را در سامانه «EPL» ثبت کرده باشد و بخواهد به چنین روندی ادامه دهد، مجوز آنها باطل و به شرکت‌های دیگر واگذار شود. دهقانی‌نیا خبر می‌دهد که با این روش، تعادل بازار حفظ می‌شود تا تفاوتی آنچنانی در قیمت موبایل ایجاد نشود.
مدیر کل فناوری اطلاعات و ارتباطات ستاد مبارزه با قاچاق کالا همچنین خبر می‌دهد که موضوع تنظیم بازار، یکی از اهداف طرح رجیستری موبایل بوده است و این هدف با هماهنگی میان سازمان حمایت از حقوق مصرف کنندگان، مرکز اصناف، وزارت صنعت و معدن و اتحادیه و انجمن‌های مرتبط محقق خواهد شد.
در این میان «امیر اسحاقی» دبیر انجمن واردکنندگان موبایل نیز از برگزاری جلساتی روزانه بین نهادهای مسئول، اپراتورها و جمعی از واردکنندگان موبایل خبر می‌دهد. وی در همین رابطه به خبرنگار دیجیاتو می‌گوید:
«ما به دنبال بررسی پیشنهادات ارائه شده‌ی تمام حاضرین در نشست‌ها هستیم تا این طرح را بصورت جامع تا تاریخ وعده داده شده عملی کنیم. مطمئن باشید که حتی اگر این طرح تا ۲۸ مهر بطور کامل انجام نگردد، فاز اول آن با ایجاد یک سری محدودیت‌ها آغاز خواهد شد.»
شنیده‌های دیگر دیجیاتو نیز حاکی از آن است که مسئولین اجرا کننده این طرح، سخت در تلاشند و با برگزاری جلسات روزانه با واردکنندگان و اپراتورها، به دنبال جلوگیری از بالا رفتن قیمت برای خریداران نهایی هستند.
کمتر از دو هفته تا زمان اجرایی شدن طرح رجیستری موبایل باقی مانده است و هنوز نمی‌توان پیشبینی کرد که پس از اجرای طرح، بازار به کدام سمت سوق پیدا می‌کند: آیا طرح رجیستری موبایل می‌تواند وضعیت فروش تلفن همراه در کشورمان را سامان‌دهی کند یا انحصاری را برای چند واردکننده رسمی به وجود می‌آورد که به آنها اجازه می‌دهد بدون رقیب، قیمت‌های مدنظر خود را برای خریداران نهایی تعیین کنند؟
منبع: دیجیاتو
